– Watererfgoed aan de Droogdokkensite – foto’s © Georges Janssens
– foto boven Schooltjalk Ortelius –
Een mooie nazomerdag lokt vele mensen naar buiten en daar is dankbaar gebruik van gemaakt op de Open Monumentendag. Vele honderden – jong en oud – wandelden langs de oude dokken in Antwerpen. Zij die met de auto kwamen vonden gemakkelijk parkeerplaatsen in de omgeving, anderen kwamen sportief met de fiets en heel wat bezoekers maakten gebruik van de faciliteiten van het openbaar vervoer.
De houten ondiepwatermijnenveger Oudenaarde M477 werd door de Belgische Zeemacht gebruikt tussen 1959 en 1989. Het schip wordt onderhouden door vrijwilligers veelal oudgedienden van de Belgische Zeemacht.
De Schelde P905 werd omstreeks de jaren 1950 ingezet als ‘vedet’ van het Belgisch Leger ter bewaking van de Rijn in Duitsland. Er werden zes identieke vaartuigen gebouwd (de Leie-klasse), terwijl drie exemplaren enigszins afweken wat de bovenbouw betreft (de zogenaamde Congolais-klasse). Een tiende exemplaar, de Libération P902, was iets groter en diende als commandoschip (de Libération-klasse). De andere patrouilleschepen: IJzer P900, Leie P901, Meuse P903, Sambre P904, Semois P906, Rupel P907, Ourthe P908 en Dender. De rompnummers werden in 1964 opgeschilderd. Op dat ogenblik was de Dender al verkocht, zodat dit schip nooit een rompnummer heeft gekregen.
Het lichtschip West-Hinder III is de blikvanger van de Droogdokkensite Antwerpen en het schip ligt in het eerste dok als men de site binnengaat. Omdat het schip nog gerestaureerd wordt is het momenteel nog niet toegankelijk voor bezoek door publiek.
https://inshore.yachtweb.be/?p=14733 – https://2021.servimed.be/?p=1158 – https://2021.servimed.be/?p=961
Burgemeester Lode Craeybeckx kocht in 1948 twee schooltjalken – Ortelius en De Gerlache – en een houten zeiljacht Herwig en maakte deze schepen over aan de Stad Antwerpen met de bedoeling om via alle Antwerpse scholen, zowel vrije als officiële, de jeugd warm te maken voor de watersport.
De Herwig is een rondspant met overnaadse huidbeplanking en platte spiegel. Aanvankelijk was een ophaalbaar midzwaard voorzien. In de jaren 1960 werd de romp van het schip in polyester gezet. Op dat ogenblik werd het optrekbare zwaard vervangen door een vaste kleine kiel en werd een motor ingebouwd. Zij die de zeil- en navigatielessen met vrucht hadden gevolgd kregen de gelegenheid om met dit schip (destijds zonder motor) te varen op het Schelde-estuarium en aldus heel wat praktijk op te doen. Nvdr: We hielden er mooie herinneringen aan over.
Met veel passie zijn vrijwilligers een Scheldejol aan het optuigen. Het zeilbootje van 5 meter lang was destijd een Olympische klasse. De Belgische zeiler Leo Huybrechts won met een Scheldejol een gouden medaille tijdens en Olympische Spelen van Parijs 1924; voordien had hij ook al in 1920 in Antwerpen een zilveren medaille behaald in de 6-meter-klasse.
Deze Hoogaars de ‘Dolfijn II’, een Zeeuwse hoogaars in 1929 gebouwd op de werf Duivendijk in Tholen. De besteller was de Antwerpse graficus Rudolf Schönberg. Hoogaarsen werden echter zowel in Nederland als in Antwerpen gebouwd. Het was destijds een hoogst zeewaardig visserschip dat vooral in het Schelde-estuarium werd gebruikt.
Dit kleine binnenschip MAR-MAR is een ‘baquet’ of zoals de schippers in Antwerpen zegden ‘een bakeeke’. Een 200-tal jaren geleden en dit gedurende meer dan 100 jaar werden deze scheepjes gebruikt om steenkool te vervoeren van Charleroi naar Brussel. Het waren zowel houten als stalen schepen van minder dan 20 meter lang en 2,60 meter breed, ontworpen voor de sluisjes van toen op het kanaal. Verschillende werven in Vlaanderen en Wallonië maakten deze schepen en in het Antwerpse zag men ze dikwijls gekoppeld met twee langszij aan elkaar om meer stabiliteit te verkrijgen.
In de Haven van Antwerpen waren en zijn er nog steeds sleepboten in dienst. Dit exemplaar T70 werd zowat 60 jaar geleden in dienst genomen en is nu al erfgoed geworden omdat het is vervangen door meer performante exemplaren. De Haven van Antwerpen streeft er ook naar om bij deze vervangingen meer milieubewuste eigenschappen in acht te nemen.
In een loods op de Droogdokkensite troffen we ook nog enkele mooie oude scheepjes. Enkele foto’s hierna en dan hebben we nog niet alles gezien. Hopelijk wordt de site snel opengesteld voor het publiek want Antwerpen heeft zoiets absoluut nodig. De leuze van Watererfgoed Vlaanderen ondestreept dat zeker: Wie het verleden verwaarloost, hypothekeert onze toekomst
