• 28/09/2021
• EAN: 9789401470667 Academia Press  
• auteurs: Christa Sys (Universiteit Antwerpen) en Frank Hellebosch (Barging Solutions en Thomas More Hogeschool)
• gratis verzending (tot 31/12/2021) – bestellen via webshop – kortingscode ‘binnenvaart10’

Het nieuw boek Binnenvaart werd voorgesteld in de lokalen van de Universiteit Antwerpen.  In de aula werden een 100-tal geïnteresseerden verwelkomd en online konden ook nog eens 35 personen de presentatie volgen.

Lies Poignie van Academia Press schetst bij haar inleiding de samenwerking met de auteurs en brengt ook even de vorige publicaties onder aandacht die als aanloop dienden van deze publicatie.

Vervolgens werd een panelgesprek aangezwengeld door moderator Bart Timperman (Flows). Panel deelnemers zijn Marc De Decker (advocaat balie Antwerpen), Sven Vandenameele (BNPParisbasFortis), Annd-Catherine De Ridder (FOD Mobiliteit en Vervoer Scheepsregister), Edwin Verberght (CITBO) en Fred Selhorst (Victrol en online).

Omdat het boek nog maar pas werd geleverd heeft nog niemand het kunnen inkijken, verliep het panelgesprek op basis van de inhoudsopgave en op de persoonlijke visies van de panelleden. Het boek licht de binnenvaartsector toe in al zijn facetten en is een combinatie van theorie en praktijk.

PANELGESPREK

Een beginnende schipper wordt vooreerst geconfronteerd met de financiering van het binnenschip.  Het is een grote investering die moet terugverdiend worden.  Hij moet een sterk plan opstellen dat een financiering door de bank tot een goed einde kan brengen.  Minimaal is een beginkapitaal van 30 à 35% nodig en hierbij is dikwijls de steun nodig van familie en/of ouders.

Een schip gaat voor een exploitatie van vele jaren.  Zo moet de schipper o.a. nu beslissen welke brandstof er moet voorzien worden die moet dienst doen voor de volgende 20/30 jaar. Het probleem dat de vergroening zal stellen is moeilijk te voorzien.  Ook de overheid is nog niet in orde met de nodige regelgevingen.  LNG-motoren zijn in aankoop en gebruik tot 1,5 keer duurder dan de huidige gangbare installaties.  Waterstof en elektriciteit brengen twijfels bij het terugverdienen.  Wellicht moet in de toekomst rekening gehouden worden met het feit dat een motor vervangen duurder zal uitkomen dan de waarde van het schip. Er wordt aangestipt van er 2,2 miljard Euro nodig zou zijn op de Europese vloot emissievrij te maken.

Bij het scheepsregister stellen ze vast dat er een stijging is van nieuwe teboekstellingen sedert 2017: in België een stijging van 50 tot 80 eenheden in 2020.  Men heeft het retributiesysteem ook aangepast door het niet meer te baseren op de aankoopwaarde van het schip maar wel  op de tonnemaat.  Door de nieuwe regelgevingen is het vooral de tankvaartvloot die in opmars is.

Nieuwe en jonge ondernemers in de binnenvaart zijn niet alleen nationaal maar ook internationaal een probleem.  Er is ook een personeelstekort dat nu al 7,6% bedraagt (een vergelijking met een nijpend tekort in IT = 5,6%). Een nieuwe complexere Europese regelgeving voor begin 2022 zal dit probleem zeker niet oplossen.  Opleidingen zullen 8 à 10 jaar gaan duren en omscholing naar een binnenvaartberoep zal praktisch onmogelijk zijn.

De diverse regels en reglement van de lidstaten en ook, zoals in België, van de verschillende regio’s maken het evenmin gemakkelijk.  Men moet zich vergewissen aan de hand van heel wat apps om zonder kleerscheuren administratief een vaarweg te kunnen volgen.

De binnenvaart behelst momenteel zowat 6% van de Modal Shift en dat is al jaren zo.  Dit moet opgetrokken worden.  Als men weet dat een grote haven alleen maar groots kan zijn als de volledige infrastructuur en connectiviteit kan worden benut.  En daar hoort niet alleen het transport over de weg en het spoor bij maar ook de binnenvaart.  Grote welvarende havens hebben steeds een goede samenwerking met de binnenvaart.

Sedert 2012 is men begonnen met de bundeling van de binnenvaartverenigingen.  Dit begint nu zijn vruchten af te werpen alhoewel er nog heel wat weg is af te leggen.  Alleszins blijkt dat een koepelvorming een echte noodzaak is en waar ook alle voorhanden zijnde kennis kan worden gedeeld.

Vrachten zijn de inkomsten van de binnenvaart.  Nochtans zijn die dikwijls onderhevig aan schommelingen door allerlei wisselende omstandigheden: crisis, pandemie, lage waterstanden, enz..  Ook kan het soms een invloed hebben op de manier dat nieuwe schepen worden gebouwd; bijvoorbeeld met geringere diepgang.

HET BOEK

Ondertussen hebben we het boek kunnen inzien: een lijvig boekdeel van 660 bladzijden met in het begin een erg uitgebreide inhoudstafel die toelaat om gericht opzoekwerk te doen.  Het boek moet een handboek zijn voor student Logistiek Management omdat de invalshoek industrieel-economisch is opgevat.  Juridische aspecten, theorie en praktijk met veel voorbeelden en tabellen, moeten de lezer vertrouwd maken met de sector.  Ook binnenvaartondernemers, logistieke aanverwante partijen, transport, beleid, enz. kunnen er heel we informatie in vinden. Velen zullen het kunen gebruiken als referentiewerk.

In acht grote hoofdstukken en heel wat bijlagen wordt het binnenschip en de binnenvaart lang alle mogelijk kanten bekeken.  Dat het jaar 2020 niet is opgenomen is verschillende statistieken is te wijten aan de pandemie die gedurende die jaar onze economie overhoop gooide.

Een absolute aanrader voor ieder die iets meer wil te weten komen over binnenvaart.

foto’s Georges Janssens