– 08/12/2021 – Foto’s © Waander Devillé, conservator maritieme collectie MAS in Antwerpen

– WEST-HINDER III KRIJGT GEZELSCHAP VAN VLOTKRAAN 9 –

Deze drijvende stoomkraan kreeg het nummer 9 en hoorde thuis in een serie van vier 10-tons kranen gebouwd op de Boelwerf in Temse.  Ze werd opgeleverd in 1951 na afgewerking van de kraaninstallatie door de Boomse Metaalwerken, om vervolgens te worden ingezet in de Haven van Antwerpen als verplaatsbare drijvende kraan en meestal gebruikt bij overslag tussen schepen.

De kraan staat op een wagen op een ponton en kan volledig ronddraaien op een spil.  De kraagwagen kan rijden over het ponton van 36 meter lang en dit gebeurt op gebogen rails waardoor de kraan zelf steeds in horizontale toestand blijft als het ponton wegzinkt aan de meest belaste zijde.

De aandrijving van de lieren van de kraan zelf bestaat uit drie stoommachines om de diverse kabellieren aan te sturen.  De stoomketel werd gestookt met steenkool en was in 1983 aan vervanging toe.  Uiteindelijk werd de kraan op rust gesteld in 1990 en overgedragen aan het Nationaal Scheepvaartmuseum en opgenomen als beschermd varend ergoed in 2010.  Vlotkraan 9 is waarschijnlijk de laatste nog bestaande door stoom aangedreven havenkraan in Vlaanderen en wellicht ook de enige in Europa.

Vele jaren heeft ze staan pronken in het Bonapartdok naast het MAS.  Na een lange renovatie krijgt ze nu een plaats in het eerste natte dok van de droogdokkensite in Antwerpen.  Samen met het lichtschip West-Hinder III zal Vlotkraan 9 de blikvanger worden van deze site.

Meer over havenkranen komt men te weten bij het MAS en/of beleef een havenkranenwandeling: https://mas.be/nl/content/havenkranen

Antwerpen verkocht destijds ook een vlottende graanzuiger aan Nederland; door velen als miskleum beschreven.  Het is de laatste graanzuiger ook in Europa.  Door toedoen van het MAS in Antwerpen en door hulp te bieden bij de restauratie van de graanzuiger heeft men bekomen dat ook dit stuk erfgoed regelmatig in Antwerpen zal te zien zijn.

Stadsgraanzuiger 19 – foto © Georges Janssens